Zuidwest
Voor een groot deel woestijn en halfwoestijn, met cactus, yucca e.d. Langs de rivieren zijn vruchtbare stroken.
Land met tafelbergen.
Columbus.
In 1492 zeilde Christofel Columbus met drie schepen naar de West: De Santa-Maria( het vlaggenschip), de Niña en de Pinta. De "ontdekking"van Columbus in 1492 van zijn Amerika, waarbij hij de bewoners abusievelijk Indianen noemde omdat hij meende Indië bereikt te hebben was de aanzet voor de Spaanse verovering en hegonomie in het Caraibisch gebeid, Midden- en Zuid-Amerika.
Het Zuid-Oosten en Zuid-Westen van de Verenigde Staten waren de eerste gebieden die door de Spanjaarden werden aangedaan op zoek naar Goud en Slaven. Ze geloofden de mythe van de Zeven Gouden steden van Gibola. Ze verspreidde drie kwalijke zaken:
Medogenloze genocide, opdringerig Katholisisme en besmettelijke ziektes.
In 1492 zeilde Christofel Columbus met drie schepen naar de West: De Santa-Maria( het vlaggenschip), de Niña en de Pinta. De "ontdekking"van Columbus in 1492 van zijn Amerika, waarbij hij de bewoners abusievelijk Indianen noemde omdat hij meende Indië bereikt te hebben was de aanzet voor de Spaanse verovering en hegonomie in het Caraibisch gebeid, Midden- en Zuid-Amerika.
Het Zuid-Oosten en Zuid-Westen van de Verenigde Staten waren de eerste gebieden die door de Spanjaarden werden aangedaan op zoek naar Goud en Slaven. Ze geloofden de mythe van de Zeven Gouden steden van Gibola. Ze verspreidde drie kwalijke zaken:
Medogenloze genocide, opdringerig Katholisisme en besmettelijke ziektes.
Een aantal bekende avonturiers waren behalve Cortez en Pizarro: Hernando de Soto, Francisco Coronado ,Camuscado, Luis de Carvajal ,Castano de Sosa en Juan de Oñate.
Francisco Coronado gooit in 1540 al meteen een duit in het zakje door rigoreus tekeer te gaan in de Tiquex oorlog tegen een aantal pueblo's van de Tewa, Tiwa enz. waarbij vooral mannen worden gedood en vrouwen als slaaf worden meegenomen. Juan de Oñate gaat de strijd aan tegen de Acoma pueblo en dood met behulp van de Zaldivar broeders zeker 800 indianen en neemt ook 500 slaven mee. Dankzij de vestingachtige ligging van de pueblo zijn er nog genoeg overlevenden om zich te herstellen. De Spanjaarden dwingen de indianen ook hun religie op en nemen missionarisen mee. Als Phillips II dit verneemt, haalt hij Juan terug naar Spanje.
Francisco Coronado gooit in 1540 al meteen een duit in het zakje door rigoreus tekeer te gaan in de Tiquex oorlog tegen een aantal pueblo's van de Tewa, Tiwa enz. waarbij vooral mannen worden gedood en vrouwen als slaaf worden meegenomen. Juan de Oñate gaat de strijd aan tegen de Acoma pueblo en dood met behulp van de Zaldivar broeders zeker 800 indianen en neemt ook 500 slaven mee. Dankzij de vestingachtige ligging van de pueblo zijn er nog genoeg overlevenden om zich te herstellen. De Spanjaarden dwingen de indianen ook hun religie op en nemen missionarisen mee. Als Phillips II dit verneemt, haalt hij Juan terug naar Spanje.
In 1680 deden de Pueblo indianen met succes een poging om de Spanjaarden te verdrijven. Ze kwamen in opstand onder hun leider Popé ( Ohkay Owingeh), een indiaan uit San Juan( geboren in 1630). Er werden Veel Spanjaarden gedood of op de vlucht gejaagd. Ottermin probeerde in 1681 nog een aanval op de pueblo Isleta. Daarna bleef het 12 jaar rustig.
Maar men was niet zo tevreden over het feit dat Popé nu te veeel zijn invloed liet gelden. Helaas kwamen de Spanjaarden later weer terug met nog meer geweld maar ietsjes milder voor de Pueblo indianen. Toch executeerde Diego de Vargas nog 70 pueblo indianen die Santa Fe blokkeerden in 1693.
Maar men was niet zo tevreden over het feit dat Popé nu te veeel zijn invloed liet gelden. Helaas kwamen de Spanjaarden later weer terug met nog meer geweld maar ietsjes milder voor de Pueblo indianen. Toch executeerde Diego de Vargas nog 70 pueblo indianen die Santa Fe blokkeerden in 1693.
Dit Hopimeisje heeft de haardracht van een ongetrouwde schone. De Hopi waren een bekend volk onder de Pueblo-indianen. Zij bewoonden permanente dorpen opgebouwd uit Adobe-huizen. Adobe is een gedroogde kleitegel. Vroeger werden de dorpen in rotsopeningen gebouwd of bovenop een plateau in dit land van tafelbergen en cactuswoestijn.
Later werden de dorpen kleiner en op vlakker grond gesitueerd. Elke stam droeg de naam van de pueblo. De Puebloindianen hielden zich met landbouw bezig. Met name maïs en katoen waren de voornaamste gewassen. Daarnaast werd er nog wel incidenteel gejaagd.
Aan de rand van het gebied woonden de primitiever wonende volken van b.v. de Mohave of Papago.
Tussen deze volken leefden twee nomadenvolken, die verwant waren aan elkaar. Deze relatieve laatkomers (15e eeuw), de Apache en Navaho, kwamen oorpronkelijk uit het noorden.
Ze hielden zich bezig met roof van, soms handel met de Pueblobewoners. Later namen ze wat landbouw. over. Verder jaagden ze op o.a. herten en konijnen. Ze verzamelden o.a. cactusvruchten.
In het prairiegebied volgden de Prairie Apache een zelfde leefwijze als de andere prairieindianen.
Later werden de dorpen kleiner en op vlakker grond gesitueerd. Elke stam droeg de naam van de pueblo. De Puebloindianen hielden zich met landbouw bezig. Met name maïs en katoen waren de voornaamste gewassen. Daarnaast werd er nog wel incidenteel gejaagd.
Aan de rand van het gebied woonden de primitiever wonende volken van b.v. de Mohave of Papago.
Tussen deze volken leefden twee nomadenvolken, die verwant waren aan elkaar. Deze relatieve laatkomers (15e eeuw), de Apache en Navaho, kwamen oorpronkelijk uit het noorden.
Ze hielden zich bezig met roof van, soms handel met de Pueblobewoners. Later namen ze wat landbouw. over. Verder jaagden ze op o.a. herten en konijnen. Ze verzamelden o.a. cactusvruchten.
In het prairiegebied volgden de Prairie Apache een zelfde leefwijze als de andere prairieindianen.
De Apache
Zij kwamen rond 1400 uit het noorden. In Canada leven stammen die dezelfde taal spreken: Athapaskan. Ze vestigden zich tussen de Pueblo-indianen samen met de Navaho in het Zuidwesten van de Verenigde Staten. De bekendste stam is de Chiricahua-Apache
In het westen woonden de minder in het oog springende Western-Apache.
In het prairiegebied aan de rand leefden de Lipan-Apache, de Jicarilla, de Mescalero en Kiowa-Apache. Je ziet aan de tekening hiernaast dat die veel van de prairiecultuur overnamen. Hun voorgangers waren oa. de Faraons, Padoucas, Gattackas, Teyas, Cantsi en nog wat kleine groepen uit de tijd van de Spanjaarden. Zij werden ook wel de Querechos(Bizonvreters) genoemd. Vanaf 1700 werden ze door met name de Commanche naar het zuiden en zuid-westen gedreven. Het moet gezegd worden dat daarbij de Spanjaarden niet vies waren van samenwerken. De Faraons gingen op in de Mescalero's. De Gattackas in de Kiowa-Apache en de Cantsi in de Lipan. De naam Texas komt ongetwijfeld voort uit de Teyas.
De Apache hebben enkele beroemde leiders voortgebracht: Mangas Coloradas, Cochise,Victorio en Geronimo. Mangas Coloradas vocht al in 1835 eerst tegen de Mexicanen en toen tegen Amerikaanse scalpenjagers. Een groot deel van zijn stam, onder leiding van Juan Jose,werd onder valse voorwendsels uitgenodigd op een feest in Santa Rita en afgeslacht door "Don Santiago" en zijn jagers. Mangas Coloradas nam wraak, alle jagers vonden uiteindelijk de dood in de woestijn. ( zie ook hieronder)
Zij kwamen rond 1400 uit het noorden. In Canada leven stammen die dezelfde taal spreken: Athapaskan. Ze vestigden zich tussen de Pueblo-indianen samen met de Navaho in het Zuidwesten van de Verenigde Staten. De bekendste stam is de Chiricahua-Apache
In het westen woonden de minder in het oog springende Western-Apache.
In het prairiegebied aan de rand leefden de Lipan-Apache, de Jicarilla, de Mescalero en Kiowa-Apache. Je ziet aan de tekening hiernaast dat die veel van de prairiecultuur overnamen. Hun voorgangers waren oa. de Faraons, Padoucas, Gattackas, Teyas, Cantsi en nog wat kleine groepen uit de tijd van de Spanjaarden. Zij werden ook wel de Querechos(Bizonvreters) genoemd. Vanaf 1700 werden ze door met name de Commanche naar het zuiden en zuid-westen gedreven. Het moet gezegd worden dat daarbij de Spanjaarden niet vies waren van samenwerken. De Faraons gingen op in de Mescalero's. De Gattackas in de Kiowa-Apache en de Cantsi in de Lipan. De naam Texas komt ongetwijfeld voort uit de Teyas.
De Apache hebben enkele beroemde leiders voortgebracht: Mangas Coloradas, Cochise,Victorio en Geronimo. Mangas Coloradas vocht al in 1835 eerst tegen de Mexicanen en toen tegen Amerikaanse scalpenjagers. Een groot deel van zijn stam, onder leiding van Juan Jose,werd onder valse voorwendsels uitgenodigd op een feest in Santa Rita en afgeslacht door "Don Santiago" en zijn jagers. Mangas Coloradas nam wraak, alle jagers vonden uiteindelijk de dood in de woestijn. ( zie ook hieronder)
Stammen
Hier even een verduidelijking: de Pueblo-indianen worden hier aangegeven als een eenheid met een bepaalde taal: b.v. Tiwa. De onderverdeling zijn de dorpsnamen. Ik geef de verdeling niet bij alle namen:dat wordt te veel van het goede. Bij de Apache kunnen we zelfs nog verder gaan naar een verdeling in bands(als voorbeeld: bij de Chiricahua-Apache).
Pueblo-indianen
1.Northern Tiwa
*Taos Pueblo
*Picuris Pueblo
2.Tewa
*San Juan Pueblo
*Santa Clara Pueblo
*San Ildefonso pueblo
*Nambe Pueblo
*Pojoaque Pueblo
*Tesuque Pueblo
1.Northern Tiwa
*Taos Pueblo
*Picuris Pueblo
2.Tewa
*San Juan Pueblo
*Santa Clara Pueblo
*San Ildefonso pueblo
*Nambe Pueblo
*Pojoaque Pueblo
*Tesuque Pueblo
3.Jemez
4.Southern Tiwa
5.Tano
6.Pecos
7.Laguna
8.Acoma
9.Piro
10.Tompiro
11.Hopi
12.Zuñi
4.Southern Tiwa
5.Tano
6.Pecos
7.Laguna
8.Acoma
9.Piro
10.Tompiro
11.Hopi
12.Zuñi
Overige stammen
1.Apache
*Lipan Apache
*Jicarilla Apache
*Mescalero Apache
*Western Apache
+Cibecue,
+Northern Tonto,
+Southern Tonto,
+San Carlos
+White Mountain
(o.a. Coyotero's)
*Chiracahua Apache
+Bedonkohé
+Nedhni
+Chihenne
+Choconen
1.Apache
*Lipan Apache
*Jicarilla Apache
*Mescalero Apache
*Western Apache
+Cibecue,
+Northern Tonto,
+Southern Tonto,
+San Carlos
+White Mountain
(o.a. Coyotero's)
*Chiracahua Apache
+Bedonkohé
+Nedhni
+Chihenne
+Choconen
2.Navaho
3.Mohave
4.Havasupai
5.Walapai
6.Yavapai
7.Maricopa
8.Pima
9.Papago
10.Jumano
11.Toboso
12.Tarahumara
13.Seri
14.Mayo
15.Tepehuan
16.Zacatec
17.Yuma
18.Yaqui
3.Mohave
4.Havasupai
5.Walapai
6.Yavapai
7.Maricopa
8.Pima
9.Papago
10.Jumano
11.Toboso
12.Tarahumara
13.Seri
14.Mayo
15.Tepehuan
16.Zacatec
17.Yuma
18.Yaqui
Apache Gan-dansers.
Indianen onder leiding van een medicijnman of shaman verkleedden zich vaak als berggeesten of -goden teneinde bescherming af te roepen voor het volk. Hierbij werden vooral maskers gedragen met daaarbovenop een nogal ingewikkelde stellage van symbolen. Dood, ziekten, ellende konden overgebracht worden door de kwade geesten. De berggeesten werden Gan genoemd. Op deze afbeeldingen zie je de uitbeeldingen door de Western-Apache en rechts die van de Chiricahua's.
Indianen onder leiding van een medicijnman of shaman verkleedden zich vaak als berggeesten of -goden teneinde bescherming af te roepen voor het volk. Hierbij werden vooral maskers gedragen met daaarbovenop een nogal ingewikkelde stellage van symbolen. Dood, ziekten, ellende konden overgebracht worden door de kwade geesten. De berggeesten werden Gan genoemd. Op deze afbeeldingen zie je de uitbeeldingen door de Western-Apache en rechts die van de Chiricahua's.
De oude culturen.
Een van de oudere culturen in dit gebied zijn de Hohokam , Mogollon en de Anazasi. De Hohokam ontwikkelde zich vanaf ongeveer 750 tot 1450 na Chr.
De Hohokam vinden we meer in het westen, de Anasazi in het Noorden en De Mogollon in het zuiden van dit gebied.
Over de woningen in dit gebied valt heel wat te vertellen. Wat dat betreft zijn er hier monumentale bouwwerken te vinden De ouden zoals de Anazasi bouwden hun adobe woningen in rotswanden. Zoals hier het Cliff-Palace. Anderen bouwden gigantische dorpen op een plateau. We denken hieraan het historische Pueblo Bonito.
De latere pueblo's zijn wat kleiner. een voorbeeld daarvan is de Taos-Pueblo. Vroeger zaten de openingen vooral in het dak. Door uit stammen gekerfde ladders op te halen kon men de uit gestapelde huizen bestaande vesting goed verdedigen. De ronde ondergrondse vergader- en of seremonieruimtes noemen we Kiva's. De Navahos maakten de Hogan, een stevige hut van boomstammen en bedenkt met zand.
Van de Apache is de Wickiup bekend, maar de Prairie- Apache zoals Lipan en Jicarilla bewoonden Tepees. De Mescalero hadden beide woonvormen.
Een van de oudere culturen in dit gebied zijn de Hohokam , Mogollon en de Anazasi. De Hohokam ontwikkelde zich vanaf ongeveer 750 tot 1450 na Chr.
De Hohokam vinden we meer in het westen, de Anasazi in het Noorden en De Mogollon in het zuiden van dit gebied.
Over de woningen in dit gebied valt heel wat te vertellen. Wat dat betreft zijn er hier monumentale bouwwerken te vinden De ouden zoals de Anazasi bouwden hun adobe woningen in rotswanden. Zoals hier het Cliff-Palace. Anderen bouwden gigantische dorpen op een plateau. We denken hieraan het historische Pueblo Bonito.
De latere pueblo's zijn wat kleiner. een voorbeeld daarvan is de Taos-Pueblo. Vroeger zaten de openingen vooral in het dak. Door uit stammen gekerfde ladders op te halen kon men de uit gestapelde huizen bestaande vesting goed verdedigen. De ronde ondergrondse vergader- en of seremonieruimtes noemen we Kiva's. De Navahos maakten de Hogan, een stevige hut van boomstammen en bedenkt met zand.
Van de Apache is de Wickiup bekend, maar de Prairie- Apache zoals Lipan en Jicarilla bewoonden Tepees. De Mescalero hadden beide woonvormen.
Hopidorp
Hier zien we een reconstructie van een Hopi-dorp, bestaan uit adobehuizen. Bekende dorpen zijn Oraibi en Walpi. Adobe is te vergelijken met de tichelstenen vroeger in Egypte. In de zon gedroogde of gebakken kleitegels vermengd met stro. Stro is hier afkomstig van de maisvelden. Je ziet er één rechtsboven op de achtergrond.
Het dorp is bovenop een rots gebouwd. In roeriger tijden bestond de toegang tot de woningen boven alleen uit de houten trappen, die men bij een belegering door bv. Navaho’s of Apaches terug kon trekken. De stenen trappen zijn uit later tijd. Links midden zien we de opening van de Kiva.
Van links naar rechts: een medicijnman en een beoefenaar van de Slangendans met een trommelslager klaar om te oefenen. Op de voorgrond zien we twee voorbeelden van Kachina maskers die bij andere dansrituelen worden gebruikt
Een paar jongens die op een verhoging van de omgeving genieten. Bij warme temperaturen droegen zij vaak geheel geen kleding.
Twee Hopi- vrouwen. De linker heeft de haardracht van de ongetrouwde of maagdelijke schoonheid. De rechter is een getrouwde vrouw (omwikkelde vlechten). De kleding bestaat uit een tuniek die over één schouder wordt gedragen en de bekende witte beenwindsels. Voorts zien we hier en daar ook wat aardewerk. En indiaanse dekens ( heel vaak van Navaho makelij door handel verkregen).
Mannen zijn op weg naar de maisvelden beneden met een soort primitieve seizen en of graafstokken. De boemerangs dienen om konijnen te verjagen of worden ook bij de konijnenjacht gebruikt. De mannen droegen of alleen een lendendoek of een skirt met sjerp en al of niet een hoofdband.
Hier zien we een reconstructie van een Hopi-dorp, bestaan uit adobehuizen. Bekende dorpen zijn Oraibi en Walpi. Adobe is te vergelijken met de tichelstenen vroeger in Egypte. In de zon gedroogde of gebakken kleitegels vermengd met stro. Stro is hier afkomstig van de maisvelden. Je ziet er één rechtsboven op de achtergrond.
Het dorp is bovenop een rots gebouwd. In roeriger tijden bestond de toegang tot de woningen boven alleen uit de houten trappen, die men bij een belegering door bv. Navaho’s of Apaches terug kon trekken. De stenen trappen zijn uit later tijd. Links midden zien we de opening van de Kiva.
Van links naar rechts: een medicijnman en een beoefenaar van de Slangendans met een trommelslager klaar om te oefenen. Op de voorgrond zien we twee voorbeelden van Kachina maskers die bij andere dansrituelen worden gebruikt
Een paar jongens die op een verhoging van de omgeving genieten. Bij warme temperaturen droegen zij vaak geheel geen kleding.
Twee Hopi- vrouwen. De linker heeft de haardracht van de ongetrouwde of maagdelijke schoonheid. De rechter is een getrouwde vrouw (omwikkelde vlechten). De kleding bestaat uit een tuniek die over één schouder wordt gedragen en de bekende witte beenwindsels. Voorts zien we hier en daar ook wat aardewerk. En indiaanse dekens ( heel vaak van Navaho makelij door handel verkregen).
Mannen zijn op weg naar de maisvelden beneden met een soort primitieve seizen en of graafstokken. De boemerangs dienen om konijnen te verjagen of worden ook bij de konijnenjacht gebruikt. De mannen droegen of alleen een lendendoek of een skirt met sjerp en al of niet een hoofdband.
Mutsendag bij de Hopi
Als de mannen erop uit zijn om bv op jacht te gaan of op het land werken dan is het natuurlijk heerlijk thuis op de mutsendag.
MAnden vlechten, potten vervaardigen en bakken, voedsel bereiden. Brandhout verzamelen. Lekker tutten met het haar en natuurlijk de laatste roddels. Wie van de dames zijn nog niet aan de man?
Als de mannen erop uit zijn om bv op jacht te gaan of op het land werken dan is het natuurlijk heerlijk thuis op de mutsendag.
MAnden vlechten, potten vervaardigen en bakken, voedsel bereiden. Brandhout verzamelen. Lekker tutten met het haar en natuurlijk de laatste roddels. Wie van de dames zijn nog niet aan de man?
Dansrituelen.
Kachina
Om er zeker van te zijn dat de oogst van maïs, bonen,pompoen en katoen goede resultaten opleverde werd de gunst van de geesten gezocht. Dat gebeurde door de Kachinadansers. Met kostuums in verschillende stijlen
werd regelmatig gedanst.
Om kinderen al vroeg te laten wennen aan deze rituelen, kregen zij de dansers in de vorm van een pop. De dansers bezochten de kinderen
om te kijken of ze zich goed hadden gedragen.
Zoniet dan werden ze gestraft (ons Sinterklaaseffect).
Tijdens de dans die met ratelaars werd begeleid traden ook vaak clowns op. Behalve deze beslommeringen moesten zij ook nog regelmatig de konijnen van de velden jagen.
Dat deden ze met een
boomerang- achtig voorwerp.
Er werden ook andere dansen uitgevoerd Zoals de Corn dance of the Snake dance
Kachina
Om er zeker van te zijn dat de oogst van maïs, bonen,pompoen en katoen goede resultaten opleverde werd de gunst van de geesten gezocht. Dat gebeurde door de Kachinadansers. Met kostuums in verschillende stijlen
werd regelmatig gedanst.
Om kinderen al vroeg te laten wennen aan deze rituelen, kregen zij de dansers in de vorm van een pop. De dansers bezochten de kinderen
om te kijken of ze zich goed hadden gedragen.
Zoniet dan werden ze gestraft (ons Sinterklaaseffect).
Tijdens de dans die met ratelaars werd begeleid traden ook vaak clowns op. Behalve deze beslommeringen moesten zij ook nog regelmatig de konijnen van de velden jagen.
Dat deden ze met een
boomerang- achtig voorwerp.
Er werden ook andere dansen uitgevoerd Zoals de Corn dance of the Snake dance
Weven en zilverwerk
Van de pueblo-indianen leerden de Navaho de weeftechniek. De Pueblo-indianen zelf droegen ook katoenen kleding; de dames hadden een jurk
en de heren een kilt.
Het resultaat bij de Navaho waren prachtige dekens met allerlei patronen. De Navaho werden ook befaamd om hun zilverwerk, ingelegd met turquois in sieraden van de Spanjaarden leerden ze ook wat: de schapenteelt.
Door zowel de Navaho
als de Pueblo-indianen werd dus ook op den duur wol verwerkt in het weefwerk.
Van de pueblo-indianen leerden de Navaho de weeftechniek. De Pueblo-indianen zelf droegen ook katoenen kleding; de dames hadden een jurk
en de heren een kilt.
Het resultaat bij de Navaho waren prachtige dekens met allerlei patronen. De Navaho werden ook befaamd om hun zilverwerk, ingelegd met turquois in sieraden van de Spanjaarden leerden ze ook wat: de schapenteelt.
Door zowel de Navaho
als de Pueblo-indianen werd dus ook op den duur wol verwerkt in het weefwerk.
Papago en Pima
Een van de primitievere stammen die tussen Apaches en Pueblo-indianen, woonden waren de Papago. Ze waren verwant aan de Pima. Hun woningen waren eenvoudige hutten. Ze hadden gedeeltelijk wat landbouw overgenomen van de Pueblo-indianen. De vrouwen van deze stam droegen vaak gevlochten manden of versierde potten op hun hoofd. Het hoofd werd dan weer vaak omwikkeld met stof.
Een van de primitievere stammen die tussen Apaches en Pueblo-indianen, woonden waren de Papago. Ze waren verwant aan de Pima. Hun woningen waren eenvoudige hutten. Ze hadden gedeeltelijk wat landbouw overgenomen van de Pueblo-indianen. De vrouwen van deze stam droegen vaak gevlochten manden of versierde potten op hun hoofd. Het hoofd werd dan weer vaak omwikkeld met stof.
De Pima en Papago behoorden vroeger samen tot één groep. ( Piman : upper en lower).
respectievelijk noemen ze zich de Akimel O,odham (rivier mensen) en de Tahono O,ódham (woestijn mensen)
respectievelijk noemen ze zich de Akimel O,odham (rivier mensen) en de Tahono O,ódham (woestijn mensen)
Karankawa's.
De Karankawa's woonden aan de golf van Mexico ten zuiden van Texas. Het klimaat daar was te vergelijken met dat in Florida. Ook hier is de kleding dus schaars.
De Karankawa's woonden aan de golf van Mexico ten zuiden van Texas. Het klimaat daar was te vergelijken met dat in Florida. Ook hier is de kleding dus schaars.
Maricopa
Maricopa vrouwen besteedden veel aandacht aan hun haardracht. Ook deze indianen leefden net als de Papago, Jumano en Toboso heel primitief.
Tarahumara en Seri
Op Mexicaans grondgebied, maar wel tot de Zuidwest cultuurgroepen behoren o.a. ook de Seri, die aan de kust woonden en dus veelal van visvangst leefden. Ze staan bekend om hun tatouages.
Wat meer in het berggebied leven de Tarahumara.
Met name de laatste stam werd ook al eens het slachtoffer van skalpenjagers en probeerde en probeert zo goed als kan een geïsoleerd bestaan te hebben.
De Tarahumara zijn bekend als pakweg de snelste hardlopers met een groot uithoudingsvermogen en grotendeels barrevoets lopend door ruig terrein.
Ze hebben zich ook gemeten met gerenommeerde hardlopers vanuit diverse landen in de wereld.
Maricopa vrouwen besteedden veel aandacht aan hun haardracht. Ook deze indianen leefden net als de Papago, Jumano en Toboso heel primitief.
Tarahumara en Seri
Op Mexicaans grondgebied, maar wel tot de Zuidwest cultuurgroepen behoren o.a. ook de Seri, die aan de kust woonden en dus veelal van visvangst leefden. Ze staan bekend om hun tatouages.
Wat meer in het berggebied leven de Tarahumara.
Met name de laatste stam werd ook al eens het slachtoffer van skalpenjagers en probeerde en probeert zo goed als kan een geïsoleerd bestaan te hebben.
De Tarahumara zijn bekend als pakweg de snelste hardlopers met een groot uithoudingsvermogen en grotendeels barrevoets lopend door ruig terrein.
Ze hebben zich ook gemeten met gerenommeerde hardlopers vanuit diverse landen in de wereld.
Mohave.
De Mohave was een stam meer in het westelijk woestijngebied dicht tegen California aan. Ze hebben zich hardnekkig verzet tegen indringers in hun gebied.
De Mohave was een stam meer in het westelijk woestijngebied dicht tegen California aan. Ze hebben zich hardnekkig verzet tegen indringers in hun gebied.
Beroemde namen.
Popé
Hem kwamen we al tegen. Al in 1680 horen we van een verzet van Pueblo-indianen tegen de overheersende Spanjaarden. Al vanaf de komst van Fransiscus Coronado (1540) en later Chamuscado (1581-82) werden de Pueblo indianen regelmatige lastiggevallen. Onder leiding van Popé van de San Juan Pueblo kwamen ze in opstand. Hoe hij er uit heeft gezien weten we niet. Er is wel een beeld van hem gemaakt waarop het portret boven is gebaseerd Hij slaagde er in de Spanjaarden een tijdje weg te houden. Helaas kwamen ze in de 18e eeuw in grote getale terug.
Popé
Hem kwamen we al tegen. Al in 1680 horen we van een verzet van Pueblo-indianen tegen de overheersende Spanjaarden. Al vanaf de komst van Fransiscus Coronado (1540) en later Chamuscado (1581-82) werden de Pueblo indianen regelmatige lastiggevallen. Onder leiding van Popé van de San Juan Pueblo kwamen ze in opstand. Hoe hij er uit heeft gezien weten we niet. Er is wel een beeld van hem gemaakt waarop het portret boven is gebaseerd Hij slaagde er in de Spanjaarden een tijdje weg te houden. Helaas kwamen ze in de 18e eeuw in grote getale terug.
Cochise, Mangas Coloradas, Victorio, Naiche en Geronimo ( Gojaalé)
Ook Cochise (Choconen Chiracuha) was slachtoffer van verraad door de Amerikaanse luitenant Bascombe, nadat hij vals werd beschuldigd van de kidnapping van Mickey Free, Felix Ward was zijn echte naam,(in werkelijkheid werd de kidnapping verricht door een band van de Western Apache). Cochise's oorlog tegen de Amerikanen begon in 1862 en duurde tot 1871. Het werd een jarenlange verbeten strijd tegn kolonisten en het leger. de Apachen wisten zich altijd goed te verschansen. In 1872 stierf Cochise in het reservaat. Zijn vriend Thomas Jeffords, ook Indian Agent in het reservaat was die laatste dagen bij hem. Thomas heeft ook een rol gespeeld bij de overgave van Cochise.
Ook Cochise (Choconen Chiracuha) was slachtoffer van verraad door de Amerikaanse luitenant Bascombe, nadat hij vals werd beschuldigd van de kidnapping van Mickey Free, Felix Ward was zijn echte naam,(in werkelijkheid werd de kidnapping verricht door een band van de Western Apache). Cochise's oorlog tegen de Amerikanen begon in 1862 en duurde tot 1871. Het werd een jarenlange verbeten strijd tegn kolonisten en het leger. de Apachen wisten zich altijd goed te verschansen. In 1872 stierf Cochise in het reservaat. Zijn vriend Thomas Jeffords, ook Indian Agent in het reservaat was die laatste dagen bij hem. Thomas heeft ook een rol gespeeld bij de overgave van Cochise.
Coschise was getrouwd met een dochter van Mangas Coloradas (Rode Mouwen). Deze vocht al met de mexicanen samen met Cuchillo Negro rond 1835. Na de lafhartige moord in Santa Rita op zijn stamgenoten onder Juan Jose door Amerikaanse scalpenjagers nam hij wraak en maakte jacht op hen tot er geen meer over was. In het begin van de de oorlog regen de Amerikanen werd Mangas op zijn beurt verraden en vermoord . Zijn hoofd werd gekookt in een zwarte pot, omdat men zijn schedel wilde meenemen als trofee. Mangas behoorde tot de Mimbrenjos (Warm Springs), ook wel Coppers (Kopermijn Apache) genoemd vanwege het werk in de Mexicaanse kopermijnen. De Mimbrenjos zijn een onderstam van de Chiricahuas. Zij noemen zichzelf de Chihenne. Mangas Coloradas werd in 1862 op niets ontziende wijze lafhartig vermoord in 1862.
Na de dood van Cochise ging het bergafwaarts op het reservaat vooral na dat Thomas Jeffords ontheven was uit zijn functie. De Apaches werd verplaatst naar San Carlos.
De opvolger van Mangas, Victorio brak later uit na slechte behandeling van de Apache in het reservaat. Aanvankelijkhad hij succes in zijn verzet maar later sneuvelde hij in een gevecht tegen Mexicaanse soldaten.
Vervolgens was het de beurt aan Geronimo ( Bedonkohe Chiracahua), die een aantal malen uitbrak. Geronimo vocht vooral een bittere strijd tegen de Mexicanen, die ooit zijn familie hadden uitgemoord. Naiche, de jongste zoon van Cochise voegde zich bij hem. Taiza, de oudste was reeds overleden. Eerst mocht Generaal Crook proberen Geronimo te temmen, maar uiteindelijk gaf hij zich pas in 1886 over aan Generaal Miles.
Zie voor meer details verder op de pagina.
De opvolger van Mangas, Victorio brak later uit na slechte behandeling van de Apache in het reservaat. Aanvankelijkhad hij succes in zijn verzet maar later sneuvelde hij in een gevecht tegen Mexicaanse soldaten.
Vervolgens was het de beurt aan Geronimo ( Bedonkohe Chiracahua), die een aantal malen uitbrak. Geronimo vocht vooral een bittere strijd tegen de Mexicanen, die ooit zijn familie hadden uitgemoord. Naiche, de jongste zoon van Cochise voegde zich bij hem. Taiza, de oudste was reeds overleden. Eerst mocht Generaal Crook proberen Geronimo te temmen, maar uiteindelijk gaf hij zich pas in 1886 over aan Generaal Miles.
Zie voor meer details verder op de pagina.
Manuelito
Hij was de grote leider van de Navaho toen deze werden gedwongen hun grondgebied te verlaten. Kit Carson kreeg de opdracht in 1862 van generaal Carleton. Hij probeerde de Navaho zover te krijgen door hun schaapkuddes en akkers te vernietigen. Uiteindelijk werden de Navaho's weggevoerd naar het Bosque Redondo reservaat. Manuelito bleef voor de belangen van zijn volk opkomen. In 1868 reisde hij daarvoor naar Fort Sumner. De Navaho mochten weer terug naar hun eigen gebied. Manuelito werd aangewezen als hoofdman van alle Navaho. Dat bleef hij tot 1885. Tot op vandaag de dag ligt het reservaat(het grootste van de VS) nog steeds op het oude grondgebied. Ze moeten wel een deel van het reservaat met de Zuni delen.
Hij was de grote leider van de Navaho toen deze werden gedwongen hun grondgebied te verlaten. Kit Carson kreeg de opdracht in 1862 van generaal Carleton. Hij probeerde de Navaho zover te krijgen door hun schaapkuddes en akkers te vernietigen. Uiteindelijk werden de Navaho's weggevoerd naar het Bosque Redondo reservaat. Manuelito bleef voor de belangen van zijn volk opkomen. In 1868 reisde hij daarvoor naar Fort Sumner. De Navaho mochten weer terug naar hun eigen gebied. Manuelito werd aangewezen als hoofdman van alle Navaho. Dat bleef hij tot 1885. Tot op vandaag de dag ligt het reservaat(het grootste van de VS) nog steeds op het oude grondgebied. Ze moeten wel een deel van het reservaat met de Zuni delen.
Geronimo, Naiche, Victorio, Chato, Loco , Mangas en Nana
Victorio was min of meer de opvolger van Mangas Coloradas (zie boven) voor wat betreft de Chihenne(Mimbrenjo's of Coppers)
Victorio ontvluchtte de erbarmelijke toestanden in het reservaat. Hij sneuvelde in een
gevecht tgen de mexicanen. ( zie boven). Nana, een Mimbenjo hoofdman was één van zijn aanhangers evenals Benito (zie boven).
In eerste instantie vocht Chato (Mescalero Apache) onder Cochise nog tegen de Amerikanen. Later diende hij zich aan als verkenner voor het leger bij generaal Crook, evenals scouts zoals "Peaches". Dat laatste was een bijnaam vanwege zijn jongensachtige verschijning. Geronimo trok ook een tijd op met Juh een Nedhni hoofdman. Crook slaagde er niet in Geronimo( Bedonkohe ) te pakken te krijgen. Het gelukte generaal Miles, samen met luitenant Gatewood, die er overigens niet voor werd gehonoreerd, uiteindelijk wel in 1886. Maar Miles kende geen pardon en stuurde Geronimo naar de gevangenis in Florida. Loco en Mangas
( zoon van Mangas Coloradas) waren de opvolgers van Victorio. Loco ging met een deel terug naar het reservaat. Mangas werd gevangen genomen en evenals Geronimo en Naiche naar Florida gestuurd.
Victorio was min of meer de opvolger van Mangas Coloradas (zie boven) voor wat betreft de Chihenne(Mimbrenjo's of Coppers)
Victorio ontvluchtte de erbarmelijke toestanden in het reservaat. Hij sneuvelde in een
gevecht tgen de mexicanen. ( zie boven). Nana, een Mimbenjo hoofdman was één van zijn aanhangers evenals Benito (zie boven).
In eerste instantie vocht Chato (Mescalero Apache) onder Cochise nog tegen de Amerikanen. Later diende hij zich aan als verkenner voor het leger bij generaal Crook, evenals scouts zoals "Peaches". Dat laatste was een bijnaam vanwege zijn jongensachtige verschijning. Geronimo trok ook een tijd op met Juh een Nedhni hoofdman. Crook slaagde er niet in Geronimo( Bedonkohe ) te pakken te krijgen. Het gelukte generaal Miles, samen met luitenant Gatewood, die er overigens niet voor werd gehonoreerd, uiteindelijk wel in 1886. Maar Miles kende geen pardon en stuurde Geronimo naar de gevangenis in Florida. Loco en Mangas
( zoon van Mangas Coloradas) waren de opvolgers van Victorio. Loco ging met een deel terug naar het reservaat. Mangas werd gevangen genomen en evenals Geronimo en Naiche naar Florida gestuurd.
Indianen in het nieuws in de 20e en 21e eeuw
Op 19 februari 1945 neemt Ira Hayes, een Pima indiaan, deel aan de landing op Iwo Jima. Hij was één van de marine mannen die de Mount Suribachi bestormden. Bekend is de foto met de mannen die de Amerikaanse vlag erop planten. Ira werd een nationale held.
Op 17-05-1986 meldde NRC Handelsblad een 100 jarige stammenoorlog tussen de Navaho en de Hopi.
Het Navaho reservaat omgrensde het kleinere Hopigebied en omdat de Navaho een grote meerderheid vormde dreigde het kleine reservaat steeds meer te verschrompelen. In 1974 werd in de Resettlement Act het land herverdeeld. Hopi's op Navahogrond moesten verhuizen en vice versa!
Dat leidde tot veel onrust bij de stammen. De Hopi's klaagden er toch al over dat de Navaho's in historische tijden de Hopidorpen regelmatige plunderden.
Aldus Hopi-leider: Ivan Sidney.
De Navaho's kregen van het Congress steeds wat extra land toegewezen.
De toenmalige president Ronald Reagan benoemde William Clark tot bemiddelaar. Overigens met weinig resultaat.
Het conflict heeft nog heel wat voeten in de aarde gehad. Beide stammen stonden in hun recht. De Hopi wilden hun grondgebied behouden en de Naho wilden niet steeds verdreven worden. Ook in Den Haag werd gedemonstreerd bij de Amerikaanse ambassade tegen de gedwongen deportatie van de Navaho.
Volgens de indianen spelen de vondst van uranium en steenkool in dit gebied ook een balangrijke rol bij de Amerikaanse overheid.
Momenteel is het weer wat rustiger in het reservaat.
In 1974 wordt er fel geprotesteerd door de indianen na de mishandeling en moord op Herman D. Benally en zijn neef John Harvey. Ze werden gevonden bij Farmington met ingeslagen schedels.
Twee jongeren schepten op over hun aandeel en werden gearresteerd. De indianen protesteerden vooral omdat het vaker voorkwam dat de Navaho's werden beroofd en mishandeld door jongeren.
Vanaf 1985 is de KTNN de Voice of the Navaho Nation. In het westen worden alle radiostations aangeduid met K. TNN staat voor The Navaho Nation. De Navaho's verzorgen hier radioprogramma's.
Heden: Nog altijd hebben de Tarahumara de beste renners in de wereld,die zich kunnen meten met menig topsporter.Er worden nog geregeld wedstrijden gehouden.
Ze lopen barrevoets of maken zelf hun schoenen en rennen over welk terrein ook!
Hieronder is zo'n renner te zien.
Een andere groep runners zijn de vrouwen van de Rarámuri stam uit Noord Mexico.
2021 De eerste Indiaanse Minister van Binnenlandse zaken wordt benoemd: Debra Haaland van de Laguna pueblo. Ze is nu 60 jaar. Haar ouders hadden militaire functies. Haar moeder is is een Laguna Pueblo indiaanse, haar vader is Noors-Amerikaans.
Onder dit ministerie valt ook het Bureau voor Indiaanse Zaken
Op 19 februari 1945 neemt Ira Hayes, een Pima indiaan, deel aan de landing op Iwo Jima. Hij was één van de marine mannen die de Mount Suribachi bestormden. Bekend is de foto met de mannen die de Amerikaanse vlag erop planten. Ira werd een nationale held.
Op 17-05-1986 meldde NRC Handelsblad een 100 jarige stammenoorlog tussen de Navaho en de Hopi.
Het Navaho reservaat omgrensde het kleinere Hopigebied en omdat de Navaho een grote meerderheid vormde dreigde het kleine reservaat steeds meer te verschrompelen. In 1974 werd in de Resettlement Act het land herverdeeld. Hopi's op Navahogrond moesten verhuizen en vice versa!
Dat leidde tot veel onrust bij de stammen. De Hopi's klaagden er toch al over dat de Navaho's in historische tijden de Hopidorpen regelmatige plunderden.
Aldus Hopi-leider: Ivan Sidney.
De Navaho's kregen van het Congress steeds wat extra land toegewezen.
De toenmalige president Ronald Reagan benoemde William Clark tot bemiddelaar. Overigens met weinig resultaat.
Het conflict heeft nog heel wat voeten in de aarde gehad. Beide stammen stonden in hun recht. De Hopi wilden hun grondgebied behouden en de Naho wilden niet steeds verdreven worden. Ook in Den Haag werd gedemonstreerd bij de Amerikaanse ambassade tegen de gedwongen deportatie van de Navaho.
Volgens de indianen spelen de vondst van uranium en steenkool in dit gebied ook een balangrijke rol bij de Amerikaanse overheid.
Momenteel is het weer wat rustiger in het reservaat.
In 1974 wordt er fel geprotesteerd door de indianen na de mishandeling en moord op Herman D. Benally en zijn neef John Harvey. Ze werden gevonden bij Farmington met ingeslagen schedels.
Twee jongeren schepten op over hun aandeel en werden gearresteerd. De indianen protesteerden vooral omdat het vaker voorkwam dat de Navaho's werden beroofd en mishandeld door jongeren.
Vanaf 1985 is de KTNN de Voice of the Navaho Nation. In het westen worden alle radiostations aangeduid met K. TNN staat voor The Navaho Nation. De Navaho's verzorgen hier radioprogramma's.
Heden: Nog altijd hebben de Tarahumara de beste renners in de wereld,die zich kunnen meten met menig topsporter.Er worden nog geregeld wedstrijden gehouden.
Ze lopen barrevoets of maken zelf hun schoenen en rennen over welk terrein ook!
Hieronder is zo'n renner te zien.
Een andere groep runners zijn de vrouwen van de Rarámuri stam uit Noord Mexico.
2021 De eerste Indiaanse Minister van Binnenlandse zaken wordt benoemd: Debra Haaland van de Laguna pueblo. Ze is nu 60 jaar. Haar ouders hadden militaire functies. Haar moeder is is een Laguna Pueblo indiaanse, haar vader is Noors-Amerikaans.
Onder dit ministerie valt ook het Bureau voor Indiaanse Zaken
